معادن خراسان رضوی

همچنين ذخاير زغال سنگ، مس، روى، آهن، منگنز، خاك نسوز، منيزيت، گل سفيد، انواع سنگ‏هاى ساختمانى نظير مرمريت، تراورتن، سنگ آهن و گچ به حد فراوان در اين استان يافت می ‏شود.

استان پهناور خراسان دارای خاکی حاصلخیز و معادنی غنی می باشد . در این بخش
سعی شده مهمترین معادن موجود در استان را مورد بررسی قرار دهیم.

معدن كائولن گناباد: كلاهك سيليسي آن نسبت به معدن كائولن قبلي در افق پايين تري قرار دارد .

اين كلاهك كاملا سيليسي شده و با چكش نمي توان آنرا شكست . لازم به ذكر است كه اين كلاهك ظاهرا شبيه كوارتزيت است و حدود 90% كوارتز دارد.

معدن پروده طبس:

رسوبات زغال دار ایران در گروه شمشک که از نظر زمانی از تریاس بالایی آغاز و تا ژوراسیک میانی ادامه می یابد قرار گرفته اند.

این رسوبات در دو گستره ساختمانی – رخساره ای البرز و ایران مرکزی جای دارند که گستره البرز از نظر نوع رسوبات بیشتر دارای ویژگی های قاره ای بوده و زغالها در شرایط لیمنیک تشکیل شده اند

در گستره ساختمانی – رخساره ای ایران مرکزی بر خلاف البرز برتری خصوصیات دریایی بیشتر می باشد .

این گستره خود شامل چهار زون ساختمانی – رخساره ای به نامهای اصفهان – کرمان – طبس و لوت می باشد

که بخش اعظم ذخایر در زونهای طبس و کرمان جای دارد و تحت عنوان حوضه زغال دار طبس نامگذاری شده است .

این حوضه خود به وسعت 45000 کیلومتر مربع به سه ناحیه زغالی به نامهای پروده ، نایبند و مزینو تقسیم گردیده اند.

مس قلعه زري: تاريخچه معدنكاري مس در ايران با توجه به اطلاعاتي كه در كتاب كاپر (1999) ارائه شده است

به هزاره نهم قبل از ميلاد برمي‏گردد به طوريكه تا اين تاريخ آثاري از مس در گوشه و كنار ايران به دست آمده است

با اين وجود اطلاعاتي كه در كتاب ما ايرانيان درباره اين فلز به چشم مي خورد قدمت آن در حدود 4000 الي 6000 سال پيش عنوان شده است.

 فیروزه نیشابور: در دست ساخت میباشد

كائولن رخ سفيد: این معدن در موقعت معادن کائولن باغ سیاه و گناباد در حوالی شهرستان گناباد قرار داشته و وجه تسميه اين معدن به دليل وجود رنگ بسيار سفيد آن مي باشد

كه سبب نمود پيدا كردن معدن به صورت منظره سفيد رنگ شده است. اين كانسار نيز مانند دو معدن قبل روز باز است و به فرم پله اي استخراج مي شود.

معادن این نعمت‌های خدادادی، ثروت‌های عظیم هر کشوری هستند که در صورت شناسایی پتانسیل‌ و ظرفیت‌ها و استفاده درست از آنها هم می‌توان به اشتغال‌زایی یک کشور کمک کرد و هم برای تامین مواد اولیه بسیاری از اقلام مصرفی از آن ها استفاده کرد.

معادن گناباد شامل مواد معدنی مثل کائولن، بنتونیت، فلورین، خاک نسوز، سنگ لاشه مرمریتی، سنگ لاشه گرانیتی، مرمریت و… است.

 کرومیت سبزوار: معدن سبزوار اولین معدن کشف شده کرومیت در ایران در سال ۱۳۱۹ است

که پس از آن سال به بعد سالانه حدود ۱۰۰۰ تن کانی کرومیت از این معدن استخراج می‌شد تا سال ۱۳۳۰ که این معدن تعطیل شد.

این معادن در شمال غربی شهرستان سبزوار واقع است و از نظر ژئومورفولوژی در یک ناحیه کاملا کوهستانی که از شمال و جنوب به دو دشت وسیع محدود می شود ، قرار گرفته اند .

شکل کانسارهای مشاهده شده بصورت لایه ای ، عدسی و مدادی بوده و در سنگهای فوق بازیک سرپانتینی شده قرار گرفته اند.

۴۸ نوع ماده معدنی فلزی و غیرفلزی در خراسان رضوی شناسایی شده است که برخی از آنها آوازه جهانی دارند.

طلا، مس، کرومیت، سنگ آهن، سیلیس، زغالسنگ، سنگ های قیمتی مانند فیروزه و… جزو ارزشمندترین ذخایر معدنی این استان هستند

که تاکنون اقداماتی برای اکتشاف و فرآوری آنها انجام گرفته است

اما تا زمانی که حمایت های دولت و بخش خصوصی برای یک سرمایه گذاری درخور در این حوزه انجام نگیرد، تولید کننده نمی تواند امنیت شغلی و مالی احساس کند.

رییس انجمن معادن و صنایع معدنی خراسان رضوی با اشاره به مهمترین مشکلات حوزه معدن این استان در سال گذشته، گفت:

پارسال معادن کشور ۴۰۰ هزار میلیارد ریال حقوق دولتی پرداخت کردند که سهم معادن خراسان رضوی از این رقم ۵۰ هزار میلیارد ریال بود

، لذا با توجه به درآمد چهار هزار میلیاردی بخش معدن کشور، به طور قطع این بخش نقش پررنگی در حوزه اقتصادی دارد

و باید نمایندگانی مطالبه گر در کمیسیون صنایع و معادن مجلس داشته باشد تا به رفع مشکلات بخش معدن کمک کنند.