معادن قم

و توليدات آن در مقايسه با ساير رشته‏ها داراى ارزش افزوده بالايى است كه به اقصى نقاط صادر مى‏گردد.

معادنى كه هم اكنون در منطقه قم فعاليت دارند، به شرح زير میباشند:

–معدن سنگ گچ، يازده واحد و توليد سالانه 596 هزار تن

– سنگ نمك، دو واحد و توليد سالانه 30 هزار تن

-معدن سنگ آهك، يك واحد و توليد سالانه 300 هزار تن

– مرمريت، سه واحد و توليد سالانه 91 هزار تن

-معدن منگنز، يك واحد و توليد سالانه 30 هزار تن

-سنگ‏لاشه آهكى، دو واحد و توليد سالانه 4/55 هزار تن

-معدن كائولن، يك واحد

همچنين ديگر معادن كانى‏هاى غير فلزى كه در حوزه اين شهرستان مى‏باشد عبارتند از:

ماسه سيليسى و سيليس، فلئورين، بنتونيت، ميكا، پرليت، دياتوميت، منيزيت، دولوميت، و…

همچنين از معادن مهم و فعال در اين حوزه میتوان به معدن منگنز ايران وابسته به وزارت معادن و فلزات در نزديكى «روستاى ونارج» در جاده قديم اصفهان اشاره كرد كه به استخراج منگنز و دانه‏ بندى آن مى‏ پردازد.

معدن مذكور از سنگهاى آذرين تشكيل يافته و محصول آن به مصرف ذوب آهن مى‏رسد.

ميدان نفت البرز

اين ميدان به مساحت 380 كيلومتر مربع در هشت كيلومترى شمال قم واقع شده است.

عمليات حفارى در اين ميدان از سال 1330 آغاز شد و جمعا 13 چاه در اين ناحيه حفر گرديد و به ترتيب شماره‏گذارى شد.

چاه شماره هفت كه داراى عمق 4028 متر مى‏باشد، عميق‏ترين چاهى است كه تاكنون در مشرق و شمال ايران حفر شده است.

طبق محاسباتى كه توسط كارشناسان وزارت نفت انجام شده است، پيش‏بينى مى‏شود بتوان روزانه تا حدود 75 هزار بشكه نفت خام از آن استخراج نمود.

نفت و گاز سراجه

در ناحيه سراجه هفت حلقه چاه نفت حفر گرديده كه اولين چاه اكتشافى اين ناحيه به عمق 2410 متر در سال 1337 به گاز با فشار زياد برخورد نمود.

نتايج آزمايش‏هاى متعدد بهره‏بردارى كه در چاههاى سراجه به عمل آمد، نشان داده است
كه از هر حلقه چاه مى‏توان در حدود سه هزار بشكه نفت سبك همراه با حدود سى ميليون پاى مكعب گاز در روز استخراج نمود.

لازم به ذكر است كه تعداد شاغلين در بخش صنعت و معدن اين استان در سال 1375، 52985 نفر بوده است.

از اين تعداد 1/92 درصد در شهر قم و 9/7 درصد آن در ديگر شهرها و مناطق روستايى حوزه نفوذ اين استان به كار اشتغال داشته‏اند.

معادن بزرگ استان:

1.منگنز ونارچ

2.آهک و مارن سیمان نیزار

3.گچ سیمان سپاهان

4.منگنز شهرستانک

5.آهک نرداغی6

مزیتهای نسبی معدنی استان:

1.واقع شدن در مرکز کشور و در شاه راه مواصلاتی و نزدیکی به بزرگترین بازار مصرف

2.وجود معادن مصالح ساختمانی مثل گچ، آهک، سنگ لاشه و شن و ماسه و مصرف بالای آنها در صنعت ساختمان

3.وجود یکی از بزرگترین معادن منگنز کشور در استان و پیگیری جهت ایجاد کارخانه فرومنگنز در نزدیکی آن

4.واقع شدن دریاچه های نمک مسیله و حوض سلطان و به تبع آن واقع شدن معادن نمک و سولفات در آنها جهت استحصال مواد معدنی تبخیری از شورابه ها

5.وجود معادن سنگهای نیمه قیمتی در استان و استفاده از آنها در صنعت تراش و فرآوری سنگ و ساخت انگشتر